Een gebroken pols of een enkelblessure? Wat nu?

Vrijdag 17 juli 2020 in Blogs van onze experts

We hebben allemaal wel eens weefselbeschadiging opgelopen; een gescheurde schouderpees, een verrekte knieband, een gebroken pols, een enkelblessure of een verrekt rugspier. Vaak treedt er direct pijn op, mogelijk gepaard met een zwelling, verkleuring van de huid en bewegingsbeperking. “Wat gebeurt er nu eigenlijk in je lichaam op het moment dat je een blessure hebt? En hoe lang duurt het herstel?”

In dit blog legt Lizet Salomons, fysiotherapeut bij Lijf & Visie, uit wat je kunt verwachten bij dergelijke acute klachten.

Praktijkvoorbeeld
Een paar weken geleden ontving ik Moniek van den Berg in de praktijk. Een sportieve vrouw van 38 jaar die tijdens haar gebruikelijke rondje hardlopen haar enkel flink had verzwikt. De volgende dag was haar enkel, ondanks goed koelen, erg pijnlijk, dik en blauw gekleurd en ze kon haar enkel niet belasten. Stil zitten kan ze niet en ze wil graag dat haar enkel zo snel mogelijk herstelt.
Via de huisarts komt ze bij Lijf & Visie terecht waar. Tijdens de intake heb ik lichamelijk onderzoek gedaan en goed geluisterd naar wat er precies is gebeurd. Moniek haar enkelband blijkt ingescheurd. Ik stel Moniek gerust door haar allereerst onderstaande voorlichting te geven. Ik leg een tape aan om de enkel te ondersteunen en geef aan om nu vooral rust te nemen. Ze mag haar enkel wel weer gaan belasten maar alleen op geleide van pijn. We maken een afspraak over 5 dagen, dan heeft de ontstekingsfase zijn werk gedaan.

Het proces van weefselschade
Bij weefselschade komen er meerdere processen op gang om het weefsel te repareren. Bij weefsel moet je denken aan spieren, pezen, kraakbeen, kapsel en banden, bot en huid. Vanaf het moment dat je bijvoorbeeld je enkel verzwikt, activeert de beschadiging het hele lichaam met alarmcellen. Het proces zorgt voor verwijdering van eventuele bacteriën, ruimen het beschadigd weefsel op en zorgen voor functieherstel door de productie van nieuw weefsel. Weefselherstel kent drie fases, die elkaar gedeeltelijk overlappen.

1. Ontstekingsfase (0 tot 5 dagen)
Dit is de fase waarin het lichaam het heftigst reageert op de geleden schade. Het lichaam zet zo snel mogelijk het herstelproces in werking. Je kan onderstaande alarmsignalen ervaren als gevolg van de vele vrijgekomen stoffen:

Pijn; pijn is een functionele gewaarwording om je attent te maken op het letsel.
Zwelling; door het vocht dat nodig is om de reperatiecellen te vervoeren.
Verkleuring; van buitenaf door de val of van binnenuit.
Bewegingsbeperking; door de pijn en zwelling.
Temperatuur verhoging; door de vaatverwijding wordt het bloed sneller door het weefsel gevoerd en dit verwarmt het weefsel.

De signalen voelen voor jou vervelend, maar zijn een uiting van de eerste fase van herstel. Rust nemen en alleen bewegen op geleide van pijn is in deze fase het advies.

2. Proliferatiefase (5 tot 21 dagen) & Productiefase (60 dagen)
Deze fase gaat over de opbouw van weefsel en zorgt ervoor dat de functie wordt hersteld. De beschadiging wordt gerepareerd en op de juiste manier vorm gegeven. Moniek mag in deze fase steeds meer haar enkel belasten, we kunnen beginnen met oefeningen zoals squats, lunges, calf raises, loopvormen, en balansoefeningen. We oefenen samen in de oefenruimte van Lijf & Visie en ze krijgt een uitgebalanceerd oefenschema mee naar huis. Ik kijk naar de kracht, bewegingsmogelijkheden en de kwaliteit van bewegen. Onder begeleiding van een fysiotherapeut bewegen is in deze fase noodzakelijk voor een goed herstel. Het beloop van weefselherstel wordt nauwlettend door mij in de gaten gehouden, ik weet dat Moniek de neiging heeft om te snel te belasten.

3. Organisatiefase (6 tot 12 maanden)
De cellen blijven actief doorgaan met structureren waardoor het nieuwgevormde weefsel steeds meer gaat lijken op de oorspronkelijke structuur. Het weefsel wordt bij gebruik sterker en dikker. Moniek loopt weer haar gebruikelijke rondje, ze heeft nog niet haar vermogen terug, maar het gaat elke keer beter. We spreken af dat zodra ze pijn voelt zij opnieuw contact opneemt.

Herstel is afhankelijk van veel factoren!
Bovenstaande geeft een inschatting van het algemene beloop bij weefselherstel. De fases overlappen elkaar en zijn afhankelijk van verschillende factoren. Bijvoorbeeld de grote en type beschadiging, je algehele fysieke gezondheid, de mate van doorbloeding van het weefsel, persoonlijke kenmerken en voeding.

De fysiotherapeuten bij Lijf & Visie kijken specifiek naar wat jij nodig hebt om weer volledig te herstellen. Wij kunnen een goede inschatting maken van de mate van schade en de tijdsduur voor herstel. Daarnaast kunnen we je helpen om de goede belasting te zoeken om je weer zo snel & sterk mogelijk te laten functioneren.

Bekijk hier ons team van fysiotherapeuten: Fysiotherapie bij Lijf & Visie

Medisch specialistische revalidatie
Het kan zijn dat je als gevolg van een ernstig trauma na een lange tijd nog steeds pijn ervaart, terwijl er geen duidelijke schade (meer) is. De pijn blijft aanhouden, breidt zich geleidelijk uit en heeft veel invloed op je dagelijks leven. We zien dat een kleine beweging, slecht slapen of zelfs een lichte aanraking voor veel pijn kunnen zorgen. Dan spreek je over chronische pijn. Hier is de pijn zelf het probleem geworden, en niet langer een onderliggende beschadiging. In dit geval kun je bij ons revalidatiecentrum terecht.

Lijf & Visie Revalidatie is een medisch specialistisch revalidatiecentrum voor mensen die door de gevolgen van een ongeval, ziekte of chronische aandoening belemmerd worden in hun functioneren en/of pijn ervaren. Bij Lijf & Visie Revalidatie gaan we met meerdere specialisten, samen met jou, op zoek naar mogelijkheden in jouw lijf om écht te verbeteren en weer optimaal te functioneren.

Lijf & Visie Revalidatie

Dit blog is geschreven door Lizet Salomons, fysiotherapeut bij Lijf & Visie.